Um votlendi

Votlendi hafa margvíslegt gildi og má skipta mikilvægi þeirra upp í þrjá flokka.

• Vatnsfræðilegt gildi: Í miklum rigningum taka votlendissvæði til sín vatn en miðla því frá sér í þurrkatíð. Þannig viðhalda votlendissvæði jöfnu rennsli í ám og lækjum sem er mikilvægt fyrir þær lífverur sem þar búa.
• Næringarfræðilegt gildi: Mýrar geyma verulegt magn kolefna sem verða til við niðurbrot jurtaleifa. Breytingar á t.d. hitastigi og vatnsborði mýra geta valdið aukinni losun kolefnis sem getur haft áhrif á heimsvísu.
• Vistfræðilegt gildi: Votlendi er mikilvægt búsvæði fugla og plantna og fjölmargar tegundir byggja tilvist sína á því. Votlendi getur þannig aukið verulega líffræðilega fjölbreytni viðkomandi landsvæðis.

Mikið hefur verið gengið á votlendi Íslands á undanförnum áratugum með framræslu sem að hluta til var styrkt úr opinberum sjóðum. Nú er staðan þannig að tiltölulega lítið er eftir af óröskuðu votlendi á láglendi og sem dæmi um það má nefna að aðeins 3% alls votlendis á Suðurlandi er eftir óraskað og aðeins 18% á Vesturlandi.

Til að stemma stigu við þessari þróun hafa Íslendingar m.a. samþykkt Ramsarsamninginn. Hann var fyrsti alþjóðlegi samningurinn sem var gerður sem fjallar um vernd og nýtingu ákveðinna búsvæða eða vistkerfa. Kveikjan að gerð samningsins voru áhyggjur manna af fækkun í mörgum stofnum anda og gæsa og annarra votlendisfugla og stöðugur ágangur á búsvæði þeirra, en yfirlýst markmið samningsins er að stuðla að verndun og skynsamlegri nýtingu votlendissvæða í heiminum, sérstaklega sem lífsvæði fyrir fugla. Í mörg ár beindist athyglin fyrst og fremst að því að vernda votlendissvæði, en votlendi er miklu meira en bara búsvæði fugla og á síðustu árum hefur áhugi aukist á öðrum verðmætum votlendissvæða, t.d. útivistargildi.