Mikil aukning á losun frá flugi milli ára

Uppgjöri rekstraraðila og flugrekenda í viðskiptakerfi ESB með losunarheimildir lauk þann 30. apríl síðastliðinn.

Alls gerðu 6 flugrekendur, þar af 5 íslenskir, og 7 rekstraraðilar upp heimildir sínar. Heildarlosun í flugi sem fellur undir kerfið var 718.624 tonn CO₂, en í iðnaði var losunin 1.780.965 tonn af CO₂.

Í flugi er mikil aukning á losun gróðurhúsalofttegunda sem fellur undir gildissvið ETS, eða 31,3% á milli áranna 2015 og 2016. Árið 2015 var losunin 547.690 tonn af CO₂ en er nú 718.624 tonn af CO₂. Þó ber að taka fram að flugrekendum sem bar skylda til að skrá og gera upp losun fjölgaði úr fjórum  í sex. Losun frá flugi er þó háð takmörkunum að því leytinu til að hún er einungis losun innan EES svæðisins og tekur því ekki á heildarlosun flestra flugrekenda, þar sem t.d. Ameríkuflug er ekki innan gildissviðs kerfisins eins og er.

Losunin í iðnaði minnkaði lítillega á milli ára, eða um 1,7%, úr 1.812.043 tonnum af CO₂ árið 2015 í 1.780.965 tonn af CO₂ árið 2016. Árið 2016 bættist einn nýr rekstraraðili við kerfið.

Framkvæmdastjórn ESB hefur birt lista yfir alla þá flugrekendur og rekstraraðila sem gerðu upp heimildir sínar í tæka tíð. Má finna listann hér.

Um viðskiptakerfi ESB

Viðskiptakerfi ESB með losunarheimildir gróðurhúsalofttegunda er almennt nefnt ETS (Emission Trading System) og gegnir lykilhlutverki í aðgerðum Evrópusambandins gegn loftslagsbreytingum. Rekstraraðilum og flugrekendum er úthlutað losunarheimildum í samræmi við staðlaðar reglur sem samsvara fyrirfram ákveðnum takmörkunum. Það sem flugrekendur og rekstraraðilar losa umfram endurgjaldslausar losunarheimildir þurfa þeir að kaupa á markaði, og er kerfinu þannig ætlað að vera hvati til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda.

Kerfið nær utan um 45% af losun gróðurhúsalofttegunda innan ESB og hefur það markmið að árið 2020 verði losun í þeim geirum sem falla undir kerfið 21% lægri en hún var árið 2005, og 43% lægri en árið 2005 árið 2030. Þessu á að ná fram með því að lækka þakið á endurgjaldslausum losunarheimildum til rekstraraðila um 1,74% ár hvert. Losunarheimildir til flugrekenda minnkuðu um 5% fyrir viðskiptatímabilið 2013-2020 miðað við meðallosun árin 2004-2005.

Kerfið nær utan um yfir 11.000 rekstraraðila í staðbundnum iðnaði og stærstan hluta þess flugs sem á sér stað innan EES- svæðisins, en virkir flugrekendur innan ETS voru 776 árið 2015. Ísland, Noregur og Liechtenstein taka þátt í kerfinu í gegnum EES samninginn.

Þeir flugrekendur og rekstraraðilar sem falla undir kerfið hafa þá skyldu  að skila vottaðri losunarskýrslu til Umhverfisstofnunar fyrir 31. mars ár hvert og gera upp losunarheimildir fyrir 30. apríl. Rekstraraðilar sem falla undir kerfið eru þeir semhafa brennslu yfir 20 MW, auk allra stöðva sem tilgreindar eru í viðauka tilskipunar ESB nr. 87/2003/EB. Framkvæmdastjórn ESB gefur síðan árlega út lista yfir hvaða flugrekendur falla undir hvaða ríki. Samkvæmt nýjasta listanum fellur alls 241 flugrekandi undir stjórn Íslands, þó að langflestir séu undanþegnir gildissviði kerfisins.

Nánari upplýsingar um ETS: http://ust.is/einstaklingar/loftslagsbreytingar/vidskiptakerfi-esb/